Malcom X kimdir

Hayatı ırkçılığa karşı uğraşla geçen Malcom X’in sıra dışı hayat öyküsü…

20. yüzyılın en değerli insan hakları aktivistlerinden Malcom X’in hayatı, uğraşı tarih boyunca unutulmaz.

Amerika’da başlattığı ırkçılığa karşı gayreti onu tarihe altın harflerle yazdırdı. Çaba uğruna canını veecek kadar kararlı olan Malcom X’ın hikayesi…

19 Mayıs 1925’te dünyaya gelen X’in asıl ismi Malcolm Little’dır. Müslüman olduktan sonra adı Malik El Şahbaz oldu.

Babası, siyahilerin hiçbir vakit gerçek bağımsızlığa ve özgürlüğe kavuşacağını sanmıyordu. Malcolm, daha küçüklüğünde acılarla tanışmaya başladı. Şimdi beş yaşındayken meskenleri başlarına yıkıldı. Babası 1931 yılında “Ku Klan” tarafından öldürüldü. (24 Aralık 1865 ABD’de Tennessee’de kurulan siyahi aksisi faşist bir kapalı örgüt.)

Bununla bir arada ailesi büyük maddi ve manevi çöküntüye sürüklendi, sekiz kardeşiyle birlikte farklı yetimhanelerde hayata tutunma gayreti verdiler. Anneleri ise bir akıl hastanesine yatırıldı.

HAYATIN KİRLİ YÜZÜ

Malcolm X, evlatlık verildiği aile yanında hayatından epey mutludur. Küçük yaşta çalışmaya başlayan Malcolm’un en büyük ideali avukat olmaktır. Okulda da başarılıdır, hatta liseyi birincilikte bitirmiştir.

Öğretmeni avukatlığın siyahilere nazaran olmadığını marangoz olmasını söyler. Liseyi bitirip üniversiteye gidemeyince kendini farklı bir hayat içerisinde bulur. Kumar ve fahişelik işlerini organize etmeye başlar. 1946’da ise hapishaneyle tanışır; hırsızlık yaptığı gerekçesiyle 10 yıl mahpus cezasına çarptırılır.

Üniversiteye gidemediğini üstte sizlere anlattım ancak kendisi üniversiteyi Harlem (New York’un bir bölümü) caddelerinde, sokaklarında tamamladığını, doktora tezini ise hapishanede tamamladığını anlatır.

Şartlı tahliye olduktan sonra soyadı kanunundan faydalanıp “Litte” olan soyadını “X” olarak değiştirir. Litte’nin köle ismi, X’sin ise kayıp kabile manasına geldiği için bu tercihi yapmıştır.

AYRI DEVLET DÜŞÜNCESİ

Amerikan İslam Misyonu isimli siyahi hareketinin ikinci ve en değerli başkanı olan ve tıpkı vakitte Malcolm’la dava arkadaşlığı yapan Elijah Muhammed, siyahilerin beyazlardan başka bir devlet olarak kendi mukadderatlarını tayin etmek istediklerini güçlü bir biçimde lisana getirir. Öte yandan ırkçı bir görüşe sahiptir, Allah’ın bile siyahi olduğunu söyleyebilecek kadar ileri gitmiştir.

Malcolm’u parlatan isim olan Elijah Muhammed, Malcolm’u Harlem mabedinin imamı olarak tayin eder. Gazete, mecmua ve televizyonlarda yayınlanması için konuşma metinleri düzenler. Malcolm’un da güçlü hitabetiyle buluşan bu metinler dinleyenlerin büyük beğenisini kazanır.

Müslümanlar için kıymetli rol model olan X, artık tanınan biri kişi olmuş, gün geçtikçe taraftar toplamaya başlamasının yanında iki sefer da hac görevini yerine getirir.

Amacı siyahilerin de beyazlar kadar temel hak ve özgürlüklere sahip olmasıdır. Bunu düşünürken de beyazlara karşı rastgele bir ırkçı telaffuz ve harekette bulunmamıştır.

MÜCADELERLE DOLU BİR HAYAT

Malcolm X, hayatını Amerika’da yaşanan ırkçılığa ve ayrımcılığa adayan, birden fazla kesim tarafından sevilen ve ortaya koyduğu eşsiz uğraşla ismini tarihe altın harflerle yazdırır.

Maruz kaldığı baskılara, hakaretlere karşın bildiği yoldan geri adım atmamıştır. Onun isteği yalnızca Amerika’da ırkçılığa tabi tutulan siyahiler için değil; bütün dünya halkları için ayrımcılığın son bulmasıdır. Hiçbir gayret bedel ödenmeden gerçekleştirilmiyor.

Malcolm da 15 Şubat 1965’te halka hitap ederken yanına kadar sokulan tetikçi tarafından kurşun yağmuruna tutulur. Hastaneye götürülene kadar hayatını kaybeder.